Joanna Pacuła, urodzona 2 stycznia 1957 roku w Tomaszowie Lubelskim, to polska aktorka znana zarówno w filmie, telewizji, jak i teatrze, a także modelka, która od lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku osiedliła się w Stanach Zjednoczonych.
W późnych latach 80. zyskała międzynarodowe uznanie dzięki roli w dramacie kryminalnym Michaela Apteda pt. „Park Gorkiego” (1983), za którą została nominowana do prestiżowej nagrody Złotego Globu w kategorii najlepsza aktorka drugoplanowa.
Wielką uwagę zwrócił na nią krytyk filmowy John Willis, wyróżniając ją jako jedną z 12 „Obiecujących nowych aktorów z 1984” w wydaniu „Screen World” (tom 36). Jej wdzięk i urok były wielokrotnie porównywane do młodej Lauren Bacall przez anglojęzyczną prasę, a także przyciągnęły uwagę Giorgio Armaniego, który zachwycał się jej urodą.
Polacy dostrzegli w niej potencjalną następczynię słynnej Poli Negri, a jej popularność tylko rosła. W 1990 roku znalazła się na liście 50 najpiękniejszych ludzi na świecie według prestiżowego amerykańskiego magazynu „People”. Ponadto, zajęła 9. miejsce na liście „100 najseksowniejszych kobiet wszechczasów” złożonej przez magazyn „FHM (For Him Magazine)”.
Co więcej, Joanna Pacuła była jedną z nielicznych, które miały zaszczyt pojawić się na okładce magazynu „Vogue” dwukrotnie, co dodatkowo podkreśla jej wyjątkową karierę. Została także uhonorowana miejscem 36. w rankingu Channel 5 „Największa supermodelka świata”.
Życiorys
Wczesne lata
Joanna Pacuła przyszła na świat w Tomaszowie Lubelskim jako córka inżyniera oraz farmaceutki. Mieszkała w rodzinnym gronie, w którym wychowywała się z dwiema siostrami oraz bratem. Jej młodsza siostra Ewa Pacuła (ur. 16 grudnia 1971) obrała karierę modelki i prezenterki telewizyjnej. Zainteresowanie sztuką aktorską ujawniała już w lokalnym Liceum Ogólnokształcącym im. Bartosza Głowackiego, gdzie brała udział w przedstawieniu Motyle są wolne (Butterflies Are Free) według Leonarda Gershawa.
Początki kariery
Po zakończeniu studiów w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie, w latach 1979–1981 występowała na deskach Teatru Dramatycznego w Warszawie. Tam uczestniczyła w spektaklach takich jak Ćwiczenia z romantyzmu, którego reżyserem był Gustaw Holoubek, a także w Bałałajkin i spółka oraz Operetka Gombrowicza. W ramach Teatru Telewizji zagrała Desdemonę w Otellu (Othello, 1984) obok Daniela Olbrychskiego w tytułowej roli.
Na początku kariery filmowej znalazła się w statystycznej roli studenckiej w Barwach ochronnych (1976) w reżyserii Krzysztofa Zanussiego oraz zagrała w filmach Akcja pod Arsenałem (1977) oraz Dom (1980), w reżyserii Jana Łomnickiego. Interesującą rolę zdobyła również w Ostatniej nocy miłości (Ultima noapte de dragoste, 1980) w reżyserii Sergiu Nicolaescu, który to film był zaprezentowany w Warszawie w ramach obchodów Święta Narodowego Rumunii. Joanna Pacuła trafiła na okładki czasopism, takich jak „Film” i „Kino”, a jej debiut telewizyjny to rola w Zielonej miłości (1980) jako Jola „Sarna”.
Kariera międzynarodowa
W grudniu 1981 roku, w momencie wprowadzenia stanu wojennego w Polsce, przebywała w Paryżu, gdzie nawiązała związek z reżyserem Romanem Polańskim. To on pomógł jej rozpocząć karierę modelki. Jej wizerunek zdobił okładki czasopism modowych, w tym „Vogue” (z różnych edycji), „Mirabella”, „Cosmopolitan”, „Harper’s Bazaar” oraz wiele innych. W 1982, po kradzieży dokumentów, zdecydowała się pozostać w Stanach Zjednoczonych, co przyczyniło się do jej dalszego rozwoju aktorskiego.
Początkowo mieszkała u aktorki Elżbiety Czyżewskiej i zaczęła współpracować z amerykańskimi reżyserami. Jej przełomową rolą była postać Iriny w filmie Park Gorkiego (Gorky Park, 1983), za którą otrzymała nominację do Złotego Globu. Jej osiągnięcia wkarierze filmowej wzrosły, szczególnie dzięki roli Luki w filmie Ucieczka z Sobiboru (1987), za co zyskała uznanie. W horrorze Pocałunek (The Kiss, 1988) Pacuła zyskała renomę jako modelka pod wpływem voodoo i była brana pod uwagę do wielu istotnych ról w przemyśle filmowym, jednak w wielu przypadkach zrezygnowała z ofert, zgodnie z oczekiwaniami swojego męża.
Joanna Pacuła zyskała popularność w różnych produkcjach, grając w filmach klasy B, a w swojej karierze współpracowała z wieloma aktorami oraz reżyserami, pardon, tworząc niezapomniane postacie w zróżnicowanych gatunkach filmowych.
Życie prywatne
Joanna Pacuła w 1980 roku była w relacji z aktorem Piotrem Fronczewskim. Przez pewien okres jej życie osobiste związane było z mieszkaniem w domu, który niegdyś należał do słynnego Rudolfa Valentino. Warto dodać, że jej mąż, Hawk Winchel Koch Jr., był od niej starszy o 12 lat.
Filmografia
Filmy
Oto kompleksowy przegląd filmów, w których wystąpiła Joanna Pacuła. Jej talent aktorski i różnorodność ról, które zagrała, mogą zaskoczyć niejednego widza.
| Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1976 | Barwy ochronne | uczestniczka obozu, studentka | Krzysztof Zanussi |
| 1977 | Akcja pod Arsenałem | siostra „Rudego”, Duśka Bytnarówna | Jan Łomnicki |
| Nie zaznasz spokoju | Bożena Kaczmarek | Mieczysław Waśkowski | |
| 1979 | Zerwane cumy | Maryśka Jastrzębska w młodości / wnuczka Maryśki | Sylwester Szyszko |
| 1980 | Czułe miejsca | pielęgniarka | Piotr Andrejew |
| Ostatnia noc miłości, pierwsza noc wojny (Ultima noapte de dragoste) | Lena, żona Tudora | Sergiu Nicolaescu | |
| 1983 | Park Gorkiego (Gorky Park) | Irina Asanova | Michael Apted |
| 1985 | Nie całkiem w raju (Not Quite Paradise) | Gila | Lewis Gilbert |
| 1987 | Umrzeć z honorem (Death Before Dishonor) | Elli | Terry Leonard |
| Słodkie kłamstwa (Sweet Lies) | Joëlle | Nathalie Delon | |
| 1988 | Pocałunek (The Kiss) | Felice | Pen Densham |
| Options | Księżniczka Nicole | Camilo Vila | |
| 1990 | Wybraniec śmierci (Marked for Death) | Leslie | Dwight H. Little |
| 1991 | Dobry glina (The Good Policeman) | ukochana Isaaca Seidela | Peter Werner |
| Mężowie i kochankowie (La Villa del venerdi) | Alina | Mauro Bolognini | |
| 1992 | Oczy obserwatora (Eyes of the Beholder) | Diana Carlyle | Lawrence L. Simeone |
| Pasja zabijania (Black Ice) | Vanessa | Neill Fearnley | |
| Zagadka osobowości (Body Puzzle) | Tracy | Lamberto Bava | |
| 1993 | Prywatne lekcje II (Private Lessons II) | Sophie Morgan | Akiyoshi Kimata |
| Czarnoksiężnik 2 (Warlock II: The Armageddon) | Paula Dare | Anthony Hickox | |
| Zawiłe śledztwo (Under Investigation) | Abbey Jane Strong | Kevin Meyer | |
| Tombstone | Kate | George P. Cosmatos, Kevin Jarre | |
| 1994 | Milczenie Baranów (Il silenzio dei prosciutti) | Lily Wine | Ezio Greggio |
| Potrójna gra (Every Breath) | Lauren | Steve Bing | |
| Kim Novak przy telefonie (C’e Kim Novak al telefono) | Emilia | Riki Roseo | |
| 1995 | Chłopcy bombowcy (Captain Nuke and the Bomber Boys) | Brenda Franelli | Charles Gale |
| Nie tacy jak my (Not Like Us) | Anita Clark | Dave Payne | |
| Timemaster | Evelyn Parker | James Glickenhaus | |
| Ostatnie tchnienie (Last Gasp) | Nora Weeks | Scott McGinnis | |
| 1997 | Krok w stronę raju (Heaven Before I Die) | Selma | Izidore K. Musallam |
| Przeklęty okręt (Haunted Sea) | Pierwszy oficer Mate Bergren | Dan Golden, Daniel Patrick | |
| W ramionach dojrzałej kobiety (En brazos de la mujer madura) | Marta | Manuel Lombardero | |
| 1998 | Biały kruk (The White Raven) | Julia Konnenman | Andrew Stevens |
| Mój przyjaciel olbrzym (My Giant) | Lilliana Rotaru | Michael Lehmann | |
| 1999 | Błąd w sztuce (Error in Judgment) | Liz Hurper | Scott P. Levy |
| Wirus (Virus) | Nadia Vinogradiya | John Bruno | |
| Sztuka zabijania (The Art of Murder) | Elizabeth Sheridan | Ruben Preuss | |
| 2000 | Crash and Byrnes | Lissette | Jon Hess |
| 2001 | The Hit | Sonia | Vincent Monton |
| 2002 | Nie ma jak w domu (No Place Like Home) | Gretchen Klein | Craig Clyde |
| Wojownicy (Warrior Angels) | Elizabeth | Byron W. Thompson | |
| 2003 | Ofiara Amora (Cupid’s Prey) | Iris Wetherton | Dale G. Bradley |
| 2004 | DinoCroc | Paula Kennedy | Kevin O’Neill |
| Moskiewska gorączka (Moscow Heat) | Sascha | Jeff Celentano | |
| Łatwa śmierć (Dead Easy) | Teresa Storm | Neal Sundstrom | |
| El Padrino | Jessica Lancaster | Damian Chapa | |
| 2005 | Zadanie specjalne (The Cutter) | Elizabeth Teller | William Tannen |
| 2006 | 4 miliony do szczęścia (Forget About It) | Talia Nitti | BJ Davis |
| Honor | Rose Tyrell | David Worth | |
| 2007 | When Nietzsche Wept | Mathilda | Pinchas Perry |
| 2008 | Chicago Blood | sędzia | Damian Chapa |
| 2009 | Wyścig po szczęście (Shannon’s Rainbow) | Emily Blair | Frank E. Johnson |
| 2010 | Black Widow | Olivia | Mark Roemmich |
| 2011 | Good God Bad Dog (krótkometrażowy) | Ruth Averill | Beni Atoori |
| 2013 | Madoff: Made Off with America | Ruth Madoff | Edmund Druilhet |
| ICE Agent | Sheila Hayman | Ray O’Neill | |
| Kill Her, Not Me | Judith | George Francisco | |
| 2020 | Break Even | agentka Crowe | Shane Stanley |
| 2023 | Buckle Up | Evelyn Elger | Ross Fall Chris Newman |
Presenterka zawdzięcza swoją wieloletnią karierę nie tylko talentowi, ale również zdolności do adaptacji w różnych produkcjach filmowych.
Filmy TV
Joanna Pacuła również z powodzeniem występowała w filmach telewizyjnych, zdobywając uznanie zarówno w Polsce, jak i na międzynarodowych festiwalach. Jej różnorodne postacie i emotywność sprawiły, że stała się rozpoznawalna wśród szerokiej publiczności.
| Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1979 | Córka albo syn | Irena, siostra Piotra | Radosław Piwowarski |
| 1981 | Yokohama | znajoma pisarza | Paweł Kuczyński |
| 1987 | Ucieczka z Sobiboru (Escape from Sobibor) | Luka | Jack Gold |
| 1989 | Punkt krytyczny (Breaking Point) | Anna / Diana | Peter Markle |
| 1992 | Stan krytyczny (Condition: Critical) | dr Lena Poole | Jerrold Freedman |
| 1994 | Normandy: The Great Crusade | Ursula von Kardoff (głos) | Christopher Koch |
| Głęboka czerwień (Deep Red) | Monica Quik | Craig R. Baxley | |
| 1997 | Rozkoszne interesy (Business for Pleasure) | Anna | Rafael Eisenman |
| 1998 | Zabójczy podstęp (Sweet Deception) | Risa Gallagher | Timothy Bond |
| 2003 | Siła rażenia (Lightning: Bolts of Destruction) | dr Valery Landis | Brenton Spencer |
| 2012 | Stolen Child | Tatiana | Michael Feifer |
W filmach telewizyjnych aktorka poruszała różne tematy, wykazując się ogromnym zasięgiem artystycznym.
Seriale TV
W ostatnich latach jej obecność w serialach telewizyjnych także przyciągnęła wiele uwagi. Pacuła brawurowo interpretuje złożone postacie, co utwierdza ją w pozycji jednej z najciekawszych aktorek swojego pokolenia.
| Rok | Tytuł Filmu | Postać | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1978 | Zielona miłość | Jola „Sarna” | Stanisław Jędryka |
| 1980 | Kto za? | Alina Cisz | Stefan Szlachtycz |
| 1980 | Dom | Ewa Szymosiuk | Jan Łomnicki |
| 1981 | 07 zgłoś się – odc. 14 Hieny | prostytutka pracująca dla Walaska | Krzysztof Szmagier |
| 1981 | Przyjaciele – odc. 4 Nauka | Krystyna, studentka politechniki | Andrzej Kostenko |
| 1981 | Jan Serce | Gabriela „Gabi” Metelska, siostrzenica Małgosi Kurowskiej | Radosław Piwowarski |
| 1982 | Życie Kamila Kuranta | Elwira | Grzegorz Warchoł |
| 1986 | Przeprawy (Crossings) | Marissa Freilich | Karen Arthur |
| 1990 | Elita (E.A.R.T.H. Force) | Diana Randall | Bill Dial |
| 1999 | Fatalny rewolwer (Dead Man’s Gun) | Yvonne Ballinger | Ed Spielman, Howard Spielman |
| 2000 | Brutally Normal | Gogi | _ |
| 2002 | Niesamowite opowieści (Night Visions) | przywódczyni imigrantów | Tobe Hooper |
| 2002 | Wydział kryminalny (Robbery Homicide Division) | Trisha Sandifer | Paul Michael Glaser |
| 2005 | Jake in Progress | Elsa Winters | Michael Alan Spiller |
| 2008 | Detektyw Monk (Monk) – odc. Mr. Monk Falls in Love | Leyla Zlatavich | Arlene Sanford |
| 2014 | Kości (Bones) – sezon 9 odc. 19 The Turn in the Urn | Drina Mirga | Tim Southam |
Przypisy
- Joanna Pacuła Biography (1957-). Film Reference. [dostęp 20.07.2024 r.]
- Joanna Pacuła Pictures. FanPix.Net. [dostęp 19.08.2024 r.]
- Joanna Pacuła. TV.com. [dostęp 19.08.2024 r.]
- Joanna Pacuła. Magazines. FamousFix. [dostęp 19.08.2024 r.]
- Joanna Pacula (2 de Janeiro de 1957). Filmow. [dostęp 13.07.2017 r.]
- Piotr Fronczewski skończył 74 lata. Nie potrafił ukryć prawdy o romansie [online], Wirtualna Polska [dostęp 23.08.2021 r.]
- MartaM. Górna MartaM., 20 aktorów i aktorek, którzy mogli zrobić wielką karierę. Ale się nie udało, „Gazeta Wyborcza”, 13.04.2016 r. [dostęp 12.02.2016 r.]
- Die flambierte Tigerin, „Der Spiegel”, 04.08.1985 r. [dostęp 19.08.2024 r.]
- Hal Erickson: Joanna Pacuła Biography. AllMovie. [dostęp 13.07.2022 r.]
- 2 x „Kino” (Joanna Pacuła). Allegro. [dostęp 13.07.2022 r.]
- W jednym kadrze: Joanna Pacuła. „Film”. nr 28/1978, s. 24, 09.07.1978 r. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
- Sygnały: Joanna Pacuła. „Film”. nr 29/1980, s. 2, 14.09.1980 r. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
- Ilona Łepkowska. Patrzą dziś inaczej. „Film”. nr 14/1980, s. 16–17, 06.04.1980 r. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
- Krótko: Joanna Pacuła. „Film”. nr 31/1985, s. 2, 14.09.1985 r. Warszawa: RSW „Prasa-Książka- Ruch”. ISSN 0137-463X.
- Joanna Pacuła, beauty actress and model. Vena Poetica. [dostęp 29.10.2012 r.]
- MartaM. Górna MartaM., Joanna Pacuła. Jedyna Polka, która podbiła Hollywood, „Gazeta Wyborcza”, 14.08.2018 r. [dostęp 12.02.2016 r.]
- Vernon Scott (26.09.1983): Joanna Pacuła: Roundabout from Warsaw to Hollywood. UPI.com. [dostęp 12.02.2016 r.]
- Joanna Pacuła Trivia. FamousFix. [dostęp 12.02.2016 r.]
- Joanna Pacuła. Rotten Tomatoes. [dostęp 20.07.2016 r.]
- Joanna Pacuła Trivia 2. FamousFix. [dostęp 12.02.2016 r.]
- Joanna Pacuła. AlloCiné. [dostęp 20.07.2016 r.]
- Joanna Pacuła Dating History. FamousFix. [dostęp 12.02.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jerzy Lewczyński | Stefan Darda | Wojciech Rybicki | Jarosław Ważny | Marek Kasprzyk (aktor) | PlanBe | Marcin Janos Krawczyk | Adam Wiesław Kulik | Wojciech KudybaOceń: Joanna Pacuła