I Liceum Ogólnokształcące im. Bartosza Głowackiego, potocznie nazywane „Bartoszem” lub „liceum na górce”, to wysoko ceniona placówka edukacyjna z siedzibą w Tomaszowie Lubelskim. Ta renomowana szkoła ogólnokształcąca może poszczycić się ponad stuletnią tradycją, co świadczy o jej stabilnej pozycji i zaangażowaniu w rozwój młodzieży. Mieści się ona w stylowym budynku, który został zaprojektowany przez Witolda Minkiewicza w 1929 roku, zlokalizowanym przy ulicy Wyspiańskiego 8.
W ramach swojej oferty edukacyjnej, liceum współpracuje z Gimnazjum oraz Liceum Profilowanym, tworząc Zespół Szkół nr 1 w Tomaszowie Lubelskim. Ta współpraca pozwala na szerszy zakres edukacji i wzbogacenie doświadczeń uczniów.
Wyróżniająca się w Polsce, szkoła znalazła się w gronie pięciuset najlepszych szkół średnich, otrzymując prestiżową Srebrną Tarczę w rankingu, który corocznie publikuje czasopismo Perspektywy. Nieprzerwanie, przez ostatnie lata, placówka była również nagradzana tytułem „Szkoły innowacji”, co potwierdza jej nowatorskie podejście do nauczania.
Dotychczas ukończyło ją około 15 tysięcy absolwentów, co wskazuje na liczne sukcesy jej uczniów oraz wpływ liceum na kształcenie młodzieży w regionie. Warto zaznaczyć, że wielu z nich kontynuuje naukę na renomowanych uczelniach w kraju i za granicą.
Lokalizacja i baza dydaktyczna
W sercu Tomaszowa Lubelskiego, przy ulicy Wyspiańskiego 8, znajduje się Liceum Ogólnokształcące im. Bartosza Głowackiego, które dysponuje rozległym campusem o powierzchni 9,25 ha, przekazanym na cele edukacyjne w 1920 roku. Na terenie szkoły znajduje się szereg obiektów dydaktycznych i sportowych, które wspierają rozwój uczniów.
- Główny budynek szkoły, zaprojektowany przez Witolda Minkiewicza w 1929 roku, zajmuje 2720 m² i jest wyposażony w ponad 25 sal lekcyjnych,
- Wewnątrz znajduje się także biblioteka oferująca dostęp do ponad 25 000 wolumenów, a także gabinet pielęgniarski, stołówka, kuchnia oraz szatnie.
Na terenie szkoły znajduje się również hala sportowa, wybudowana w 1992 roku, która zajmuje 2122 m². Obiekt ten zawiera:
- Trzy pełnowymiarowe boiska,
- A także salę gimnastyczną, siłownię, salę do tenisa stołowego oraz strzelnicę.
W hali sportowej znaleźć można także muzeum szkolne oraz archiwum, które gromadzą bogate zasoby związane z historią placówki.
Kolejnym atutem liceum jest kompleks boisk typu Orlik, które powstało w 2012 roku. To rozbudowane boisko wielofunkcyjne o wymiarach 50×30 m oferuje:
- Możliwość organizacji pełnowymiarowego boiska do piłki ręcznej,
- Dwa boiska do koszykówki, trzy korty tenisowe oraz boisko do siatkówki,
- Drugie boisko, o wymiarach 30×60 m, dedykowane jest piłce nożnej.
W skład infrastruktury sportowej wchodzi również boisko do piłki nożnej, które towarzyszy bieżni lekkoatletycznej.
Na terenie instytucji znajduje się także park szkolny, który został założony w 1928 roku, stanowiąc miejsce rekreacji i odpoczynku dla uczniów.
Wśród ważnych budynków znajduje się Budynek „Domu Nauczyciela”, wybudowany w 1930 roku, który niegdyś pełnił funkcję internatu, obecnie jest siedzibą muzeum powiatowego.
Ostatnim z kluczowych obiektów jest Budynek „Dyrektorówki”, powstały w 1935 roku, który pełnił rolę rezydencji dyrektora, a w późniejszym czasie przekształcony w bibliotekę szkolną.
Historia
Powstanie szkoły
W wyniku zajęcia Kongresówki przez państwa centralne w 1915 roku, nastąpiła liberalizacja polityki samorządowej, co przyczyniło się do zwiększenia liczby inicjatyw w obszarze szkolnictwa. W maju 1917 roku w Tomaszowie Lubelskim powstał Komitet Organizacyjny Szkoły, którego przewodniczącym był ksiądz Feliks Frank. Gotowość do utworzenia szkoły średniej zaowocowała jej otwarciem 16 września 1917 roku w formie Gimnazjum Realnego Samorządowego Męskiego. Początkowo, placówka zlokalizowana była w kamienicy Emila Franke przy ulicy Lwowskiej.
W następnym roku, 1918, szkoła przeniosła się do budynku „Brygady” na ulicy T. Kościuszki, który wydzierżawiono od Ordynacji Zamojskiej przez Komitet Organizacyjny.
Okres międzywojenny (1918–1939)
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę, 27 listopada 1918 roku, dokonano aktu upaństwowienia gimnazjum, co zostało zrealizowane przez reprezentanta Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej, Józefa Grodeckiego oraz Prezesa Komitetu Gimnazjalnego, Kazimierza Ligowskiego. 29 stycznia 1919 roku, szkoła przekształciła się w placówkę koedukacyjną. Minister WRiOP, Tadeusz Łopuszański, nadał szkole nazwę: Państwowe Gimnazjum imienia Bartosza Głowackiego, 4 czerwca 1920 roku.
W marcu 1921 roku, niezwykle ważnego gościa, marszałka Józefa Piłsudskiego, przyjęła szkoła. Po ceremonii udekorowania Orderem Virtuti Militari dwóch pułków kawalerii, marszałek zapoznał się z wystawą prac uczniowskich.
6 września 1922 roku, miała miejsce uroczystość wmurowania aktu erekcyjnego pod nowy budynek zaprojektowany przez Witolda Minkiewicza. Wtedy też koncepcja Zakładu Naukowego w Tomaszowie Lubelskim zakładała stworzenie modelowego zakładu naukowo-wychowawczego z kampusem, inspirowanym m.in. francuską École des Roches oraz angielską Abbotsholme School. Uroczystym dniem był 3 września 1929 roku, kiedy uczniowie rozpoczęli naukę w nowych pomieszczeniach.
W dniach 2–7 czerwca 1925 roku odbyła się pierwsza matura, a świadectwa dojrzałości otrzymało 18 abiturientów. Wydarzenie to zostało odnotowane w Polskiej Deklaracji o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych z 1926 roku, którą dostarczono prezydentowi USA, Calvinowi Coolidge. W 1932 roku, na skutek reformy ministra Wacława Jędrzejewicza, wprowadzono naukę w czteroletnim gimnazjum, kończącą się „małą maturą”, oraz w dwuletnim liceum, kończącą się maturą właściwą.
Lata II wojny światowej (1939–1945)
W trakcie kampanii wrześniowej, w budynku szkoły funkcjonował szpital polowy, dostosowany do potrzeb około 500 rannych w bitwie pod Tomaszowem. Nauczyciele oraz uczniowie gimnazjum zapewniali opiekę, gdyż brakowało personelu medycznego. 9 października 1939 roku Niemcy okupowali Tomaszów Lubelski, co skutkowało likwidacją szkół wyższych i średnich w Generalnym Gubernatorstwie. Wkrótce budynek szkoły stał się pusty, a w grudniu przemieniono go na lazaret, później zajęty został przez gestapo oraz niemiecką żandarmerię.
W efekcie prośby rodziców, w 1940 roku uruchomiono tajne komplety, w których uczestniczyło około 120 uczniów. Niestety, tajne nauczanie było brutalnie tłumione przez okupantów, co skutkowało aresztowaniem 37 nauczycieli.
Okres 1945–1989
Nowy rok szkolny, który rozpoczął się 4 września 1944 roku, umożliwił powrót do nauki w czteroletnim gimnazjum oraz dwuletnim liceum, a także zorganizowano Gimnazjum dla Dorosłych. W roku 1948, na wzór systemu radzieckiego, wprowadzono pięcioletnie liceum. 1949 rok to czas, kiedy wprowadzono czteroklasowe liceum i w budynku gimnazjum pozostały wyłącznie klasy licealne. Szkoła zyskała nową nazwę: Państwowe Liceum Ogólnokształcące im. Bartosza Głowackiego.
W 1972 roku, placówka zaczęła funkcjonować jako I Liceum Ogólnokształcące im. Bartosza Głowackiego, z racji otwarcia II Liceum Ogólnokształcącego w Tomaszowie Lubelskim. W 1977 roku utworzono Zespół Szkół Ogólnokształcących im. Bartosza Głowackiego, który obejmował I Liceum Ogólnokształcące, Liceum korespondencyjne oraz Wieczorowe Liceum Ogólnokształcące dla Pracujących. 18 listopada 1980 roku powstał NSZZ „Solidarność”, a w marcu oraz październiku 1981 roku odbyły się w szkole strajki ostrzegawcze.
W czasie stanu wojennego, działacze Solidarności oraz Konfederacji Polski Niepodległej znajdowali się w trudnej sytuacji, z narażeniem na rewizje, aresztowania oraz kary więzienia.
Okres po 1989
W 1996 roku na terenie szkoły otworzono Punkt Dydaktyczny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, a w 2002 roku utworzono Kolegium Języków Obcych KUL. W roku 2006 nastąpiło przeniesienie Kolegium do nowego budynku. W roku szkolnym 2000/2001, liczba uczniów osiągnęła rekordowy poziom 1348, w 39 klasach. Po reformie oświaty w 1999 roku, uczniowie rozpoczęli naukę w trzyletnim gimnazjum, co wiązało się z powołaniem Zespołu Szkół nr 1 im. Bartosza Głowackiego, łączącego liceum ogólnokształcące oraz, do roku 2006, gimnazjum.
27 marca 2002 roku zainaugurowano współpracę ze szkołą średnią im. Eduarda Sprangera we Freudenstadt, co obejmowało m.in. wymianę młodzieży. W 2018 roku budynek szkoły przeszedł gruntowny remont, a nowe pomieszczenia dostały imię dyrektora Józefa Rybickiego, z freskiem Panoramy Racławickiej, namalowanym przez Wiolettę Lewandowską w 2017 roku. W dniach 9–12 czerwca 2018 roku miały miejsce obchody Jubileuszu 100-lecia szkoły, w którym uczestniczyło ponad tysiąc absolwentów. 10 czerwca szkolna placówka została odznaczona Medalem Pamiątkowym Województwa Lubelskiego oraz Medalem za Zasługi dla Tomaszowa Lubelskiego im. Tomasza Zamojskiego, przyznanym przez burmistrza miasta.
W roku 2019 zainicjowano współpracę z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, co skutkowało wprowadzeniem do oferty edukacyjnej klasy o profilu uniwersyteckim, wzbogaconej dodatkowymi zajęciami z informatyki, matematyki oraz fizyki.
Nazwy szkoły
W historii szkoły imienia Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim miały miejsce różne zmiany nazw, które odzwierciedlają rozwój placówki na przestrzeni lat. Poniżej przedstawiono szczegółową chronologię nazw, podkreślając istotne momenty w jej dziejach.
- Gimnazjum Realne Samorządowe Męskie (1917–1918),
- Państwowe Gimnazjum w Tomaszowie Lubelskim (1918–1919),
- Państwowe Gimnazjum Koedukacyjne w Tomaszowie Lubelskim (1919–1920),
- Koedukacyjne Gimnazjum Państwowe imienia Bartosza Głowackiego (1920–1932),
- Państwowe Liceum i Gimnazjum imienia Bartosza Głowackiego (1932–1939),
- Szkoła zamknięta podczas okupacji niemieckiej, tajne komplety (1939–1944),
- Państwowe Liceum i Gimnazjum imienia Bartosza Głowackiego (1944–1949),
- Państwowe Liceum Ogólnokształcące im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim (1949–1972),
- I Liceum Ogólnokształcące im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim (1972–1977),
- Zespół Szkół Ogólnokształcących w Tomaszowie Lubelskim, w skład którego wchodziło m.in. I Liceum Ogólnokształcące im. Bartosza Głowackiego (1977–2002),
- Zespół Szkół Nr 1 im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim, w skład którego wchodzi I Liceum Ogólnokształcące im. Bartosza Głowackiego (2002–).
Osiągnięcia
Szkoła zdobyła szereg prestiżowych wyróżnień, które potwierdzają wysoką jakość edukacji.
W ramach rankingu Perspektyw, nasza placówka otrzymała znak jakości Srebrnej Tarczy, co jest dowodem na doskonałe wyniki uczniów zarówno na egzaminie maturalnym, jak i podczas olimpiad przedmiotowych. Warto zaznaczyć, że szkoła znajduje się w elitarnej grupie 500 najlepszych szkół średnich w Polsce, osiągając w roku 2019 457 miejsce, a w 2018 roku 445.
W ciągu ostatnich lat, nasza instytucja edukacyjna sześciokrotnie uzyskała tytuł „Szkoła Innowacji”. Certyfikacja odbywała się pod patronatem marszałka województwa lubelskiego, prezydenta miasta Lublin oraz lubelskiego kuratora oświaty. Tytuły te przyznano w latach: 2013, 2014, 2016, 2017, 2018 oraz 2019.
W 2018 roku szkoła została również uhonorowana Medalem Pamiątkowym Województwa Lubelskiego oraz Medalem za Zasługi dla Tomaszowa Lubelskiego, który nosi imię Tomasza Zamojskiego, założyciela miasta. Te wszelkie osiągnięcia świadczą o wysokiej jakości oraz innowacyjności naszej edukacji.
Działalność pozalekcyjna
W Liceum Ogólnokształcącym im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim istnieje samorząd uczniowski, który został utworzony w 1931 roku. Ta organizacja aktywnie uczestniczy w wielu ważnych |wydarzeniach, a także współpracuje przy organizacji Targów Edukacyjnych. W ramach swoich działań, samorząd organizuje dyskoteki oraz pełni funkcję redakcyjną szkolnej gazetki noszącej tytuł „Bartoszek”.
Oprócz nowych aktywności, samorząd pielęgnuje tradycje związane z organizacją Bratnia Pomoc, która istniała w szkole w latach 1918–1939. W ramach tych tradycji, prowadzi akcje o charakterze społecznym oraz charytatywnym, mając na celu wspieranie lokalnych inicjatyw.
Warto również wspomnieć, że na przestrzeni lat, szkoła poszerzała swoją ofertę artystyczną i muzyczną. Od 2004 roku działa tutaj grupa wokalna pod nazwą „The One”, a od września 2009 roku działa zespół muzyczny „Bartosz Band”. Obie formacje przyczyniają się do wzbogacenia kulturalnego życia szkoły.
Kolejnym istotnym elementem aktywności pozalekcyjnej jest Tomaszowski Uczniowski Klub Sportowy „Bartek”, w ramach którego uczniowie mogą trenować w różnych sekcjach, takich jak: piłka siatkowa, piłka ręczna, koszykówka, lekkoatletyka oraz tenis stołowy. Dzięki tym wszystkim inicjatywom, uczniowie mają możliwość rozwijania swoich zainteresowań oraz zdolności.
Dyrektorzy
Oto kompleksowa lista dyrektorów Liceum Ogólnokształcącego im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim oraz informacje na temat okresów ich pracy na tym stanowisku.
- dr Adam Maciurzyński (od 1 września do 30 listopada 1917 roku),
- Romuald Balawelder (1917–1918),
- dr Ludwik Kobierzycki (1918–1935),
- Elżbieta Andrzejewska-Jackiewicz (1935–1937),
- dr Józef Rybicki (1937–1939),
- Władysław Radliński (1944–1944),
- Władysław Wesołowski (1944–1946),
- Bronisław Krzysik (1946–1948),
- Jerzy Rozmej (1948–1950),
- Michal Kość (1950–1958),
- Kazimierz Mazurek (1958–1961),
- Stefan Gromek (1961–1962),
- Zygmunt Twardowski (1962–1972),
- Jan Hałasa (1972–1990),
- Henryk Soluch (1990–2001),
- Alicja Palak (2001–2008),
- Robert Puźniak (2008–2013),
- dr Janusz Frykowski (2013–2015),
- Leszek Bober (2015–),
Nauczyciele
Wśród grona wykładowców tej prestiżowej placówki edukacyjnej znajdują się postacie, które wniosły istotny wkład w rozwój szkolnictwa oraz kształcenia uczniów. Oto lista wyróżnionych nauczycieli wraz z datami ich nauczania:
- Franciszek Gomoliński – nauczyciel matematyki od 1931 do 1936 roku, znany za swoją bohaterską walkę o niepodległość w 1921 roku, otrzymał Krzyż Walecznych oraz Krzyż Niepodległości, odznaczony przez Prezydenta RP w 1932 roku „za wkład w dzieło odzyskania niepodległości”,
- Jan Dobrzański – nauczyciel historii w latach 1931–1933, czołowy polski specjalista w dziedzinie historii wychowania, a także jeden z organizatorów nauki i powojennego szkolnictwa wyższego w Lublinie, wykładowca na UMCS oraz KUL,
- doc. dr hab. Wacław Gniewkowski – nauczyciel wychowania fizycznego oraz przysposobienia wojskowego w latach 1936–1939, późniejszy docent i kierownik Zakładu Metodyki WF w Instytucie Wychowania Fizycznego Warszawskiej AWF, znany autor publikacji,
- Roman Mucha – nauczyciel plastyki, rysunku oraz rysunku technicznego od 1963 do 1991 roku, uznawany za grafika, odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski za wybitne osiągnięcia w twórczości artystycznej.
Absolwenci i uczniowie
Oto lista znanych absolwentów i uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim, razem z informacjami o ich maturach.
- Zenon Jachymek – kapitan piechoty, komendant AK; (1932),
- Paweł Bożyk – profesor nauk ekonomicznych i polityk; (1957),
- Jan Śrutwa – biskup, profesor i rektor KUL; (1958),
- Mieczysław Cisło – biskup, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie; (1964),
- Janina Szarek – aktorka, reżyserka i pedagog; (1964),
- Wacław Oszajca – jezuita, teolog, dziennikarz, poeta; (1965),
- Stanisław Majdański – polityk, poseł, senator; (1967),
- Janusz Nagórny – profesor nauk teologicznych, prezbiter; (1967),
- Joanna Pacuła – aktorka, gwiazda Hollywood; (1975),
- Aleksander Grad – polityk, minister skarbu państwa; (1981),
- Robert Znajomski – polski artysta plastyk i pedagog; (1986),
- Ewa Pacuła – modelka, prezenterka i dziennikarka; (1990),
- Stefan Darda – pisarz, autor literatury grozy i fantastyki; (1991),
- Dorota Gardias – prezenterka telewizyjna; (1999).
Przypisy
- Ranking Liceów Ogólnokształcących 2019 – Portal edukacyjny Perspektywy.
- VI Gala „Szkoła Innowacji” 2018 – Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie.
- Ranking Liceów Ogólnokształcących 2018 – Portal edukacyjny Perspektywy.
- V Gala „Szkoła Innowacji” 2017 – Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie.
- Horbaczewski 2017.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 29.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 27.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 26.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 25.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 23.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 20.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 18.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 15.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 14.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 11.
- Gorgol, Soniak i Pienkos 2017, s. 7–32.
- Szczygieł (red) 2011, s. 508.
- Szczygieł (red) 2011, s. 476.
- Szczygieł (red) 2011, s. 423.
- Szczygieł (red) 2011, s. 419.
- Mazurek 1939, s. 3.
- Pakty i modele edukacyjne w latach 1926–1929, s. 20.
- Państwowe Gimnazjum w Tomaszowie Lubelskim 1929, s. 23.
- Państwowe Gimnazjum w Tomaszowie Lubelskim 1929, s. 10.
- Kobierzycki (red) 1922, s. 4.
Pozostałe obiekty w kategorii "Inne obiekty":
Budynek Państwowej Szkoły Muzycznej w Tomaszowie Lubelskim | Tomasovia Tomaszów Lubelski (piłka nożna) | Muzeum Regionalne w Tomaszowie Lubelskim | Izba Pamięci Terroru Komunistycznego w Tomaszowie Lubelskim | Tomasovia Tomaszów Lubelski (piłka siatkowa kobiet) | Nadleśnictwo TomaszówOceń: Liceum Ogólnokształcące im. Bartosza Głowackiego w Tomaszowie Lubelskim