Wojciech Feliks Kudyba, urodzony 18 września 1965 roku w Tomaszowie Lubelskim, to prominentna postać w polskiej literaturze. Jest nie tylko poetą, ale także krytykiem literackim oraz historykiem literatury.
Jego twórczość jest znacząca dla zrozumienia współczesnej poezji oraz analizy procesów literackich, które kształtują naszą kulturę.
Życiorys
Wojciech Kudyba jest osobą, która swoją edukację rozpoczęła na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (KUL), gdzie studiował filologię polską. Jego kariera naukowa rozwinęła się poprzez uczestnictwo w stypendiach zagranicznych na takich uczelniach jak: Mons-Hainaut, Ruhr-Universität, Westfälische Wilhelms-Universität Münster oraz Christian-Albrechts-Universität zu Kiel.
W latach 1987–1988 pełnił funkcję korespondenta uniwersyteckiego w miesięczniku „Życie Katolickie”. Od 1989 roku związał się na stałe z Międzywydziałowym Zakładem Badań nad Twórczością Norwida na KUL. W 1998 roku obronił pracę doktorską, uzyskując stopień doktora nauk humanistycznych w dziedzinie literaturoznawstwa pod opieką prof. Stefana Sawickiego.
W okresie 1989–1998 pracował jako nauczyciel w Zespole Szkół Społecznych „Splot” w Nowym Sączu, a także w Zespole Szkół Ogólnokształcących nr 1 im. Jana Długosza w tym samym mieście. W 1999 roku pełnił rolę lektora języka polskiego w Katolickim Uniwersytecie w Eichstätt, a w latach 2000–2008 pracował jako wykładowca w Podhalańskiej Państwowej Uczelni Zawodowej w Nowym Targu (PPUSZ). Od 2006 roku jest także pracownikiem ANS w Nowym Sączu.
W 2008 roku uzyskał tytuł doktora habilitowanego oraz objął stanowisko profesora nadzwyczajnego w Katedrze Literatury Współczesnej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. W latach 2009–2012 był dyrektorem Instytutu Filologii Polskiej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Dodatkowo, prowadził wykłady w Studium Literacko-Artystycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wojciech Kudyba jest również aktywnym jurorem w konkursach literackich, w tym od 2014 roku w Nagrodzie Orfeusza oraz od 2010 roku w konkursie Złoty Środek Poezji. Współpracuje z dwumiesięcznikiem „Topos”, a także jest współzałożycielem grupy poetyckiej „Topoi”. Należy do krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oraz współpracuje z Komisją Języka Religijnego PAN.
Nagrody i odznaczenia
Wojciech Kudyba, uznawany za jednego z czołowych współczesnych poetów, jest laureatem wielu prestiżowych nagród oraz odznaczeń, które świadczą o jego niezwykłym talencie i znaczącym wkładzie w polską kulturę literacką.
- II nagroda w konkursie poetyckim im. R.M Rilkego (2003),
- I nagroda w konkursie poetyckim im. K.I. Gałczyńskiego w Praniu na Mazurach (2003),
- Stypendium Ministra Kultury (2005),
- Nagroda Fundacji im. J.S. Pasierba (2005, 2007),
- Wyróżnienie im. Józefa Mackiewicza (2008),
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę (2011),
- Finalista Nagrody Poetyckiej Orfeusz (2012),
- Nagroda im. Ks. Prof. Bolesława Kumora (2015),
- Nagroda Literacka im. Marka Nowakowskiego (2021),
- Srebrny Krzyż Zasługi (2022),
- Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2022).
Każde z tych wyróżnień potwierdza jego niezłomną pasję do słowa pisanego oraz oddanie dla kultury i literatury polskiej.
Ważniejsze publikacje
Publikacje naukowe
Poniżej przedstawiamy wybrane prace Wojciecha Kudyby, które znacząco wpisały się w polską literaturę. W roku 2000 ukazał się tytuł „Aby mowę chrześcijańską odtworzyć na nowo…” Norwida mówienie o Bogu, który miał znaczący wpływ na myślenie o literaturze sakralnej. Następnie w 2006 roku opublikowano „Rana, która przyzywa Boga. O twórczości poetyckiej Janusza St. Pasierba”, koncentrujący się na analizie twórczości innego renomowanego poety.
W 2012 roku w Sopot wydano dwie ważne pozycje: „Wiersze wobec Innego” oraz „Generacja źle obecna”, które poruszają kwestie tożsamości oraz obecności w literaturze. Kolejnym znaczącym dziełem jest „Próba bólu. O wierszach Joanny Pollakówny”, które ukazało się w Warszawie w 2016 roku.
Wspólnie z Katarzyną Wójcik autor wydał również książkę „Między bytem a niebytem. O twórczości Leszka Elektorowicza”, która ukazała się w Krakowie w 2020 roku i jest dostępna w Instytut Literatury. Ostatnią publikacją w tej kategorii, omówioną przez Kudyba, jest „Pamięć i godność. O poezji Jana Polkowskiego”, wydana w Warszawie w 2019 roku.
Zbiory poetyckie
Wojciech Kudyba jest także autorem wielu zbiorów poetyckich, które zyskały uznanie wśród krytyków literackich. Jego pierwszy zbiór „Wierność w małej rzeczy” wydany w Lublinie w 1992 roku jest ceniony za głębię emocji i prostotę formy. W roku 2005 opublikował „Tyszowce i inne miasta”, a dwa lata później „Gorce Pana”, które również dotykają tematów regionalnych i osobistych refleksji.
W 2011 roku w Sopot zadebiutował z zbiorem poezji „Ojciec się zmienia”, a w 2014 roku ukazał się „W końcu świat”, który kontynuuje jego poetycką narrację.
Proza
W obszarze prozy, Kudyba również pozostawił swój ślad. W 2015 roku opublikował książkę „Nazywam się Majdan”, która szybko zdobyła popularność. Kolejne tytuły to „Imigranci wracają do domu” z 2018 roku, „Kamienica”, także z 2018 roku oraz „Pułascy”, które ukazały się w dwóch tomach w latach 2020 i 2021. Ostatnia znana publikacja to „I co dalej?”, wydana przez Pewne Wydawnictwo w Kielcach w 2020 roku.
Przypisy
- Pamięć i godność. O poezji Jana Polkowskiego. ipn.gov.pl. [dostęp 12.04.2023 r.]
- Znamy laureatów Dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. nck.pl, 13.12.2022 r. [dostęp 12.04.2023 r.]
- Wojciech Kudyba laureatem tegorocznej Nagrody Literackiej imienia Marka Nowakowskiego. Biblioteka Narodowa. [dostęp 17.05.2021 r.]
- Wydawnictwo. Instytut Literatury. [dostęp 06.03.2021 r.]
- Orfeusz – Nagroda Poetycka im. K.I. Gałczyńskiego – finaliści. www.orfeusz-nagroda.pl. [dostęp 04.07.2015 r.]
- Wojciech Kudyba, Próba bólu. O wierszach Joanny Pollakówny | Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. wydawnictwo.uksw.edu.pl. [dostęp 05.01.2017 r.]
- Wojciech Kudyba: Generacja źle obecna. MBC.
- Wojciech Kudyba: Wiersze wobec innego. MBC.
- Wykładowcy Studium Literacko-Artystycznego.
- Nagroda Orfeusza.
- Autorzy Topos.
- Oficjalna strona grupy poetyckiej Topoi.
- Profil w bazie Stowarzyszenia Pisarzy Polskich oddział Kraków.
- Członkowie Koła Współpracowników Komisji Języka Religijnego.
- a b Prof. Wojciech Feliks Kudyba, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 11.09.2012 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Joanna Pacuła | Jerzy Lewczyński | Stefan Darda | Wojciech Rybicki | Jarosław Ważny | Marek Kasprzyk (aktor) | PlanBe | Marcin Janos Krawczyk | Adam Wiesław KulikOceń: Wojciech Kudyba