Miles Lerman, znany również jako Szmuel Milek Lerman, to postać o istotnym wkładzie w obszarze upamiętnienia i edukacji na temat Holokaustu. Urodził się w 1920 roku w Tomaszowie Lubelskim, a jego życie zakończyło się 22 stycznia 2008 roku w Filadelfii.
Był on uznawanym przedsiębiorcą, który znacząco wpłynął na powstanie United States Holocaust Memorial Museum, instytucji, której celem jest edukacja o tragedii Holokaustu oraz pamięć o ofiarach tego przerażającego okresu w historii.
Życiorys
Urodziny Milesa Lermana miały miejsce w rodzinie Israela oraz Jochewet Feldzon Lerman, a on sam miał czworo rodzeństwa. Jego matka prowadziła firmę zajmującą się importem oraz eksportem artykułów spożywczych. Natomiast ojciec, Izrael, był przedsiębiorcą, który posiadał kilka zakładów we wschodniej Polsce, w tym młyny mączne, a także hurtownie, które zajmowały się handlem alkoholem oraz benzyną. W młodości Miles uczył się w seminariach syjonistycznych, a również rozważał emigrację do Palestyny, gdzie planował życie w kibucu.
W wyniku agresji III Rzeszy na Polskę, Lermanowie uciekli do Lwowa. Po ataku Niemiec na Związek Radziecki, Miles został aresztowany i wysłany do obozu pracy przymusowej. Udało mu się jednak uciec i trafił do oddziału partyzanckiego, gdzie prowadził działania zbrojne w lasach otaczających Lwów przez okres 23 miesięcy.
Po zakończeniu działań wojennych, Miles Lerman znalazł się w obozie dla przesiedleńców w Łodzi, chociaż inne źródła wskazują na Lublin. Tam nawiązał związek z Krysią Rozalią Laks, która również ocalała z Zagłady. W 1947 roku, jako małżeństwo, zdecydowali się na emigrację do Stanów Zjednoczonych. W Vineland Miles zainwestował w fermę drobiu, a później stał się właścicielem firmy Miles Petroleum oraz stacji benzynowych Amoco. Prowadził także interesy związane z nieruchomościami.
W 1979 roku Miles Lerman został powołany przez prezydenta Jimmy’ego Cartera do prezydenckiej komisji, która miała na celu koncepcję przyszłego muzeum upamiętniającego ofiary Zagłady. Pracował w muzealnym komitecie współpracy z zagranicą, zajmując się negocjacjami z rządami krajów Europy Środkowej oraz Wschodniej, aby pozyskać eksponaty dla muzeum. Dzięki jego staraniom muzeum wzbogaciło się o oryginalne baraki z obozu koncentracyjnego Birkenau, wagon kolejowy używany do transportu więźniów żydowskich do Treblinki, a także ponad 5000 butów z Majdanka oraz rozmaite przedmioty osobiste, takie jak szczoteczki do zębów czy walizki, wydobyte z Auschwitz.
Przez 23 lata Lerman był członkiem Rady Muzeum, a swoją działalność zawdzięczał nominacjom od prezydentów Cartera, Reagana, Busha oraz Clintona. Przez znaczną część pierwszej dekady istnienia Holocaust Memorial Museum, od momentu jego otwarcia w 1993 roku do roku 2000, pełnił funkcję przewodniczącego. Zrealizował swoją misję w Radzie aż do 2003 roku.
Był także zaangażowany w upamiętnienie ofiar obozu zagłady w Bełżcu, gdzie zginęła jego rodzina. Działania Lermana przyczyniły się do zebrania funduszy w wysokości około 5 milionów dolarów na budowę pomnika, który uznawany jest za jedno z najlepszych oraz najbardziej poruszających upamiętnień ofiar Zagłady.
W muzeum Miles Lerman pomógł również założyć Komitet ds. Sumienia, który koncentruje się na wskazywaniu współczesnych problemów ludobójstwa, między innymi odnosząc się do kryzysu w Darfurze. Miles Lerman odszedł z tego świata 22 stycznia 2008 roku, mając 88 lat, w swoim domu w Filadelfii.
Przypisy
- The United States Holocaust Memorial Museum, Washington, DC, Routledge, 29.09.2017 r., s. 146–171, DOI: 10.4324/9781315088129-7 [dostęp 05.11.2021 r.]
- dmichaels, Miles Lerman, 88, Chair of U.S. Holocaust Council [online], Jewish Exponent, 17.04.2013 r. [dostęp 05.11.2021 r.] (ang.).
- s, Miles Lerman, 88, Chair of U.S. Holocaust Council [online], Jewish Exponent, 17.04.2013 r. [dostęp 05.11.2021 r.] (ang.).
- a b c Biogramy | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 05.11.2021 r.]
- Miles Lerman (Jewish Partisan Educational Foundation biography) [online], encyclopedia.ushmm.org [dostęp 05.11.2021 r.] (ang.).
- Miles Lerman – Cumberland County, New Jersey (NJ) [online], www.co.cumberland.nj.us [dostęp 05.11.2021 r.]
- a b c d e f DennisD. Hevesi, Miles Lerman, a Leading Force Behind Holocaust Museum, Dies at 88, „The New York Times”, 24.01.2008 r., ISSN 0362-4331 [dostęp 05.11.2021 r.] (ang.).
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Jacek Bilewicz | Marian Mieszkowski | Władysław Matecki | Kazimierz Szopiński | Marian Wróblewski | Marek Bielecki (prawnik)Oceń: Miles Lerman